Cá Ranchu là dòng cá dễ nuôi, dễ chăm sóc và luôn nhận được sự chào đón của những người có sở thích nuôi cá cảnh. Loài cá này có thân hình tròn trĩnh khi nhìn vào liền có cảm giác muốn được vuốt ve, cưng nựng. Bạn đang muốn mua loại cá này về để chăm sóc nhưng lại đắn đo vì không biết tìm mua ở đâu? Cách chăm chúng có gặp nhiều khó khăn hay không?
1. Nguồn gốc của cá Ranchu
Theo dòng thời gian lịch sử, cá Ranchu có nguồn gốc xuất xứ đến từ đất nước Nhật Bản. Chúng được lai tạo và phát triển từ dòng cá Lan Thọ vào thời vua Minh Trị (1870 – 1885).
Trước đây trong những năm tháng thuộc thế kỷ 20, một số loại sách khoa học được xuất bản tại Mỹ có đề cập rằng cá Lan Thọ và Ranchu đều là một dòng cá. Nhưng thực tế cho thấy Ranchu là một dòng cá khác biệt hoàn toàn so với Lan Thọ.
Nổi tiếng với danh xưng “vua của các loài cá vàng” cá Ranchu không làm người chơi cá thất vọng bởi vẻ đẹp sặc sỡ vô cùng bắt mắt của mình.
Những chú cá này còn được xem là nghệ thuật nuôi dưỡng cá vàng đỉnh cao của những nghệ nhân người Nhật Bản. Hiện nay, loài cá vàng này đã được nhân giống rộng rãi và có mặt phổ biến ở các nước trên thế giới bao gồm Việt Nam.
2. Đặc điểm của cá Ranchu
Tuổi thọ trung bình của loài cá này từ 15 năm đến 20 năm phụ thuộc vào môi trường sống và cách nuôi dưỡng của bạn đối với chúng.
Kích thước của cá trưởng thành dao động trong khoảng 12 cm đến 15 cm. Hơn thế nữa, chúng ta còn có thể bắt gặp kích thước cực đại của loài cá Ranchu này ở chỉ số từ 25 cm đến 35 cm.
ưới đây là một số đặc điểm sinh học, làm tiền đề cấu tạo nên cơ thể cân xứng của những chú cá vàng Ranchu này.
a. Đầu cá
Phần đầu của cá có hình hộp, trông khá vuông vắn. Cá có đôi mắt nhỏ cùng với khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau tạo nên dáng vẻ sáng sủa hài hòa.
Điểm góp phần khiến loài cá vàng này trở nên đặc biệt là phần đầu của cá có một chiếc bướu nhỏ sần sùi. Nhìn từ xa giống như một chiếc vương miện nạm kim cương mang lại cảm giác kỳ lạ và thích thú cho người ngắm chúng.
Cá được đánh giá đạt tiêu chuẩn cao khi chúng có cục bướu phủ khắp trên đầu, xuống đến mang và cả vùng xung quanh mắt.
b. Thân cá
Ranchu sở hữu thân ngắn, bụng tròn to, nhô ra như đang mang thai, sống lưng cong và đuôi cụp xuống.
Một điều khá ngạc nhiên là cá không có vây lưng giống với đa số các loại cá bình thường khác nên không thể kiểm soát được trọng lượng cơ thể khi di chuyển. Mọi hoạt động của cá đều diễn ra rất chậm chạp dưới nước.
c. Đuôi cá
Đuôi Ranchu cụp xuống so với thân tạo một góc 45 độ, khi bơi đuôi cá mở rộng giúp cho cá cử động dưới nước nhẹ nhàng, uyển chuyển hơn. Chiều dài của đuôi bằng 1/4 đến 3/8 so với chiều dài thân.
Cá có thể có 3 đuôi, 4 đuôi hoặc có hình dạng cánh hoa anh đào. Nếu là dạng đuôi kép thì các phần đuôi tách biệt với nhau hoặc dính liền tạo thành một cánh chổi di động dưới làn nước.
Phần vây phía hậu môn có hai thùy có hình dạng giống với vây đuôi, vây ngực và vây bụng. Ngoài ra, gốc đuôi lớn có chức năng làm cầu nối giữa thân và vây đuôi cũng là một điểm đáng chú ý của loài cá này.
d. Màu sắc
Ranchu có 2 gam màu sắc nổi trội là màu đỏ đậm kết hợp với màu vàng cam. Bên cạnh đó, người ta cũng dễ bắt gặp các cặp màu sắc trên thân cá như trắng và đỏ; trắng với màu đỏ pha lẫn vàng cam hoặc dạng đốm có tên gọi Nhật Bản là Edonishiki.
e. Vảy
Hai loại vảy phổ biến ở cá vàng Ranchu là ánh kim và bán kim. Vảy ánh kim có các màu sắc như cam, đen, xanh dương, trắng,…Cá có vảy bán kim thì sẽ có 2 – 3 màu hoặc có đốm trên thân,…
3. Tập tính cá vàng Ranchu
Ranchu là loài cá lành tính và thân thiện. Dù sống một mình hay sống theo bầy đàn chúng đều có thể chịu đựng được.
Cá cảnh Ranchu thường ăn tạp và chúng thích sống trong môi trường nước ngọt. Vốn là loài dễ thích nghi nên cá có thể sống tốt với môi trường trong nhà hoặc ngoài trời.
Đây là loài cá khỏe mạnh nhưng không phù hợp để nuôi trong môi trường tự nhiên như ở sông suối hay ao hồ.
Cá có cơ thể béo tròn, dễ thương nhưng vận động không nhanh nhẹn bằng những loài khác nên dễ bị giành hết thức ăn. Vì vậy, việc lựa chọn những chú cá vàng có chung kích thước để nuôi cùng giúp hình thành môi trường sống lành mạnh cho cá.
Lượng nước thích hợp để cá phát triển khỏe mạnh là 40 lít đối với một con. Bên cạnh đó, chu trình bài tiết của cá diễn ra khá đều đặn nên bạn cần chú ý thay nước sạch thường xuyên cho cá.
4. Hướng dẫn cách nuôi cá Ranchu
a. Hồ nuôi cá Ranchu
Hồ nuôi cá là hệ cân bằng sinh thái, là ngôi nhà mang lại không gian sống thoải mái và an toàn nhất cho cá. Vì vậy, hồ nuôi cá nên được dọn dẹp sạch sẽ nhất có thể.
Khi nuôi cá việc thay nước đóng vai trò rất quan trọng, hạn chế gây ra các bệnh nấm vảy, nấm đuôi ở cá. Một tuần nên thay nước sạch khoảng 3 đến 4 lần để đảm bảo giữ vệ sinh cho nguồn nước trong hồ.
Nếu như sử dụng nước máy thay cho cá thì phải làm lắng hết Clo trong nước rồi mới đổ nước trực tiếp vào bể cá để cá không bị ngạt khí.
b. Cá Ranchu ăn gì?
Vốn là loài cá dễ nuôi nên khẩu vị của Ranchu khá đơn giản. Chúng có thể ăn các loại thức ăn khác nhau nhưng phải đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.
Thức ăn khi đưa vào hồ phải đảm bảo không bị ôi thiu, vẫn còn hạn sử dụng và được khử trùng cẩn thận.
Đối với thức ăn dạng khô bạn nên mua loại đã được nghiền nhuyễn hoặc dạng viên nhỏ, giúp cá ăn mồi nhanh hơn và tiêu hóa tốt hơn. Thức ăn đóng hộp cũng là một lựa chọn an toàn.
Đối với thức ăn dạng tươi sống như giun đỏ, tôm nhỏ, rau xanh, cây thủy sinh,…cần phải khử khuẩn sạch để tiêu diệt mầm bệnh gây hại cho cơ thể cá.
Một điều cần lưu ý đó là bạn chỉ nên cho cá ăn lượng vừa đủ, tránh trường hợp lãng phí thức ăn gây ô nhiễm nước.
c. Khẩu phần và thời gian cho ăn
Tùy thuộc vào từng độ tuổi của cá mà cách cho cá ăn cũng khác nhau. Đồng thời việc duy trì hàm lượng Protein trong thức ăn từ 30% – 40% là một cách để cân các hoạt chất trong cơ thể của cá.
Cá còn nhỏ và cá đang phát triển: Trong một ngày nên cho cá ăn từ 2 – 3 lần chia đều ra ba bữa sáng – trưa – chiều. Sử dụng cám hộp nhuyễn hoặc cám viên để cho cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cá.
Đối với cá trưởng thành: Dùng cám hộp để cho ăn từ 1 – 2 lần vào thời gian buổi sáng và buổi trưa là thích hợp nhất.
Với cá sinh sản: Ranchu ở độ tuổi 1-3 năm bắt đầu có khả năng sinh sản. Người nuôi nên cung cấp thức ăn dành riêng cho cá sinh sản để trứng cá phát triển khỏe mạnh. Trong khẩu phần ăn của cá nếu cho thêm giun sống, tôm sống, rau diếp, rau chân vịt,…sẽ giúp cá tránh được hiện tượng bị táo bón.
d. Môi trường sống
Một môi trường sống lý tưởng dành cho cá bao gồm những yếu tố như sau:
Nhiệt độ ưa thích của cá là từ 18 độ C đến 23 độ C.
Nguồn nước sạch sẽ và có độ pH trung tính khoảng 6 đến 8.
Kích thước hồ đối với cá phải phù hợp với chiều dài cơ thể của cá, nuôi một lần 5 con cá trong hồ để tạo không gian sống thoáng đãng giúp quá trình trao đổi khí của cá diễn ra suôn sẻ hơn.
Bộ lọc nước rất cần thiết có tác dụng lọc cặn bẩn trong hồ. Vì cá vốn dĩ bơi chậm sẽ gặp khó khăn khi đối mặt với dòng nước chảy xiết, bạn cần chú ý không nên dùng máy sục khí ozone và máy lọc khí quá mạnh.
e. Sinh sản cá Ranchu
Ranchu sinh sản dưới hình thức đẻ trứng, thông thường cá đực và cá cái tự ghép cặp với nhau hoặc người nuôi sẽ hỗ trợ cho chúng.
Quá trình thụ tinh diễn ra khi cá đực liên tục vờn đuổi và ép cá cái vào thành hồ để cá cái đẻ trứng. Sau khi cá cái đẻ trứng xong thì cá đực sẽ tiến hành tưới tinh trùng lên trứng.
Mỗi một mùa sinh sản cá cái đẻ chừng 800 đến 1000 trứng. Số trứng đó sẽ neo vào các hốc đá, hốc cây hoặc cây thủy sinh trong hồ để chờ ngày nở. Sau 5 – 6 ngày trứng sẽ nở thành cá con.
5. Các bệnh thường gặp ở cá vàng Ranchu
a. Bệnh đốm trắng
Loại bệnh này thường hay gặp ở cá vàng với biểu hiện trên vảy và vây xuất hiện đốm trắng do ký sinh trùng gây ra.
Bệnh đốm trắng lây truyền rất nhanh. Do đó, người nuôi cần vệ sinh kỹ hồ nuôi và thay nước sạch thường xuyên. Cho thêm muối vào hồ để loại bỏ vi khuẩn, đồng thời bổ sung thêm các loại thức ăn để tăng sức đề kháng cho cá vàng.
b. Bệnh mục đuôi và vây
Nguồn nước bẩn và chứa nhiều ký sinh trùng là nguồn gốc gây nên căn bệnh này ở cá. Dấu hiệu nhận biết bệnh là phần đuôi và vây cá sẽ bị hoại tử mô rồi dần dần khiến đuôi cá bị cụt.
Khi thấy cá có các dấu hiệu kể trên bạn cần thay nước và vệ sinh hồ cá, sau đó tìm mua thuốc đặc trị dưới sự tư vấn và hướng dẫn của bác sĩ chuyên ngành tại các hiệu thuốc uy tín.
c. Bệnh táo bón
Khi thức ăn chứa quá nhiều tinh bột hoặc thức ăn không có chứa chất xơ sẽ làm cho cá gặp khó khăn trong việc đi ngoài. Biểu hiện của bệnh này là phân thường chìa lủng lẳng ra khỏi hậu môn.
Người nuôi có thể chữa khỏi bệnh này bằng cách đổi thức ăn mới, ngâm thức ăn cho mềm và bổ sung chất xơ vào khẩu phần ăn của cá.
d. Bệnh phù nề
Bệnh phù nề còn được gọi với tên Dropsy. Căn bệnh này đến từ những vấn đề bên trong cơ thể của cá. Khắc phục bệnh này bằng cách pha thuốc chống khuẩn, vệ sinh hồ cá và thay lọc nước thường xuyên.
6. Cách chọn cá Ranchu đẹp
Bên cạnh việc cẩn thận trong khâu chăm sóc sức khỏe cho cá bạn cần để ý đến cách lựa chọn mua cá Ranchu để tuổi thọ của chúng kéo dài hơn.
Trước khi trả tiền mua cá bạn nên dành thời gian ít nhất 1 – 2 tiếng để quan sát cử động của cá.
- Cá đạt tiêu chuẩn là những con cá bơi khỏe, các động tác di chuyển dưới nước thường uyển chuyển và nhịp nhàng.
- Ranchu được đánh giá đẹp khi có đầu vuông vức, gù trên đầu to và xù xì, lưng phải rộng và cân xứng.
- Vảy cá nhỏ, xếp đều đặn và trải đều khắp trên thân. Bên cạnh đó vây phải thật nhỏ mà mềm mới đạt yêu cầu.
- Đuôi cá khỏe, đẹp nếu có 3 đuôi, 4 đuôi hoặc đuôi hoa anh đào. Trong đó, đuôi đẹp nhất và được người mua chọn nhiều nhất là 4 đuôi, không nên chọn những con cá có đuôi đè chồng lên nhau, vênh hay bị xoắn đuôi.
- Lưu ý khi chọn cá nên quan sát hậu môn của nó. Những con có hậu môn nhỏ, không nhô mới được xem là đẹp.
7. Giá cá Ranchu hiện nay
Phân loại giá cả của cá phụ thuộc vào dáng vẻ bên ngoài, kích thước, độ tuổi và giới tính của cá mà có các mức giá khác nhau trên thị trường cá cảnh.
- Loại cá nhỏ có giá bán dao động từ 50.000 VNĐ – 500.000 VNĐ/con.
- Loại cá lớn có giá bán dao động từ 200.000 VNĐ – 1.500.000 VNĐ/con.
- Loại cá hiếm có, màu sắc thu hút, dáng bơi đẹp có giá bán dao động từ 2.000.000 VNĐ – 5 000.000 VNĐ/con.
Lời kết
Cá Ranchu là biểu tượng cho sự cân bằng, nghị lực và tiền tài danh vọng trong cuộc sống. Đây được xem là một bảo vật đem lại may mắn cho gia chủ. Nếu bạn cũng có ý định làm cho bể cá phong thủy nhà bạn trở nên sống động hơn thì hãy nhanh nhanh rước em thú cưng này về nhà nhé.